Belt mij gisterenavond mijn 'neefje' (lang verhaal) Tim, vanwege zijn navigatietalent beter bekend als TimTim. Deze jongeling heeft tweeënhalf jaar geleden met succes zijn opleiding voor het B-rijbewijs voltooid en is na het vieren van zijn 21e verjaardag begonnen met het 'groot' AZ-rijbewijs, voor onbeperkte pk's.

Misschien heb ik hem ertoe aangezet, twee zomers geleden in de Ardennen toen hij op mijn zeventien jaar oude Honda zijn laatste motorkilometers als passagier maakte. Die Africa Twin (type RD04) was met zijn 59 pk zeker niet de snelste ter wereld, maar klaarblijkelijk opwindend genoeg om in Tim het heilige motorvuur te ontsteken.

Gisterenavond belt hij mij dus, met de mededeling dat hij op een veilingsite een bod heeft uitgebracht op een '97 Suzuki TL1000S, en met nog twintig seconden te gaan de hoogste bieder is. Of dat een goede motor is?

Tja... dat hangt er vanaf. Wat je je verder voorstelt van het leven. Hoe oud je wilt worden. Hoe leuk je rolstoelen vindt. Hoe graag je je moeder – mijn 'zus' (lang verhaal) – zielsongelukkig wilt maken.
Tims rijinstructeur had hem gezegd dat de Suzuki GSR600 op die veilingsite wel geschikt zou zijn. Maar die was te duur, en toen kwam die TL1000S voorbij. Ook wel leuk, toch?

Ik vertel Tim dat de TL1000S (TLS), met name de eerste serie (1997) waarop nog geen stuurdemper zat gemonteerd, door mij werd en wordt beschouwd als een van de gevaarlijkste motoren waarop ik ooit heb gereden. De TLS – een hoogst agressieve tweecilinder, bijgenaamd widow maker – had namelijk de neiging om bij krachtig accelereren op oneffen wegdek tankslappers te ontwikkelen. Bij een tankslapper slaat het stuur oncontroleerbaar en zeer snel afwisselend links en rechts en zo voort tegen de tank, resulterend in het wegvallen van het stuurvermogen en met een beetje pech een zware crash op een kaarsrechte weg. Ik reed in 1997 een week lang op de toen net geïntroduceerde TLS en kwam door een tankslapper in de berm terecht. Zeven kleuren bagger in de broek, maar gelukkig geen crash. Kaarsrechte weg, droog, zonnig, berm. Kan niet? Toch wel.

Ik adviseerde Tim dat ding subiet weer op internet te zetten. Een ervaren rijder die de technische kennis heeft om van de TLS iets goeds te maken, zou er veel lol aan kunnen beleven, want de TLS is wel een ruwe diamant. Ik verwees Tim door naar de Suzuki SV Contact Club, de vereniging voor sportieve Suzuki-tweecilinders. Om daar tot mijn genoegen het volgende te lezen: "'Be afraid' was the first thing that came to my mind when a newbie rider recently asked me if I thought Suzuki's TL1000 would be a good bike for first-time riders. The TL1000 is pure evil: It bucks, wiggles and wheelies under hard acceleration, shaking its head over bumps at top speed. And don't you dare miss a first-to-second or second-to-third shift under full throttle - it'll try and tankslap you off. Newbie riders should simply skip the TL and go straight to the morgue."

De essentie staat in de laatste zin: "Beginnelingen moeten de TL links laten liggen en direct naar het lijkenhuis gaan."

Ik vertelde deze leuke anekdote aan mijn echtgenote, die zich de TLS herinnerde uit onze verkeringstijd: de eerste en enige keer in haar motorleven dat ze de hele Zeeweg (N200) van Overveen naar Zandvoort haar ogen niet had durven openen.

Neefje Tim mag straks zijn AZ-rijbewijs hebben, ik zou toch wel een bijzonder evil ome Chiel zijn als ik hem de TLS zou aanraden. Met betrekking tot GSR600 die Tims rijinstructeur wel geschikt vond: da's een 4-cilinder 16-klepper met 98 pk, terwijl Tim nu lest op een 2-cilinder Kawa ER-5 (laatste model in 2006) met slechts 50 pk! Met vrienden als die instructeur heb je geen vijanden nodig...

Het AL- en AZ-rijbewijs zijn goed bedacht, maar er zou ook een regel moeten komen die het zelfs AZ-rijbewijshouders verbiedt om bijvoorbeeld de eerste 5.000 kilometer op potentieel gevaarlijke motoren te rijden. Je hebt als beginnend motorrijder geen idee wat 100 pk op twee wielen kan betekenen, laat staan meer dan 100 pk, laat staan 200 pk. Maar ook motoren met relatief weinig pk's kunnen bloedlink zijn in onervaren handen. Allemaal afhankelijk van het motortype, gewicht, trekkracht, noem maar op.

Luister net als Tim naar ome Chiel of luister naar willekeurig welke andere motorrijder met 20+ jaar ervaring op allerlei motorfietsen. Of luister naar Stadsmotor.nl (weer ome Chiel, maar dan met kennis-backup van motorrijders met zelfs 30+ jaar ervaring).

Waarom luisteren naar motorrijders met ruime ervaring? Die hebben al die jaren op de weg overleefd en dat is op een motor zelden toeval. Bedenk ook dat de eerste en belangrijkste stap naar een lang motorleven is: het eerste jaar niet sterven.

Michiel Heemskerk
2 maart 2011