Vol verwondering en ongeloof volgde ik de afgelopen weken de discussie in de politiek over het al dan niet installeren van toiletten in (131) nieuwe treinen die daarvan niet zijn voorzien. Het gaat nota bene om Sprinters, waarvan de naam toch ondubbelzinnig aangeeft dat het een razendsnel ding is en het dus nooit lang kan duren voor een reiziger op de plek van bestemming is. Wat moet je met toiletten in dat soort supertreinen? Stations hebben toch ook tolleten?

Dat blijkt dus niet altijd zo te zijn. Ik zal niet beweren dat ik alle treinstations van Nederland persoonlijk heb geïnspecteerd, maar het station waarvan ik bij sneeuw en ijzel gebruikmaak, is aan de westzijde – van waar ik vertrek – slechts voorzien van een te kort dak, en aan de oostzijde – waar ik arriveer – van een tochtig glazen wachthok, midden op het perron. Het is zeker in de winter een ellendige, deprimerende plek. Geen van de perrons is bovendien mijn eerste keus om mijn behoefte te doen, zelfs niet in de ochtend- of avondspits als ik vaak extra ruimte om me heen wens. Mijn reguliere stations van bestemming (twee stuks) zijn aanmerkelijk groter, maar op de perrons waar mijn treinen stoppen, is het ook lang zoeken naar een wc of hoekjes met voldoende privacy.

Dan die Sprinters... die blijken dus helemaal niet zo snel te zijn en zelfs vaak zomaar ineens midden in een weiland stil te staan. Ik dacht dat ik dat alleen had in de winter, want Sprinters – uit het ijzige Canada godbetert! – kunnen ook nog eens niet tegen sneeuw, maar het overkomt meer mensen, ook buiten de winter. Dan heb je dus weinig aan stationstoiletten, zo die al zouden bestaan.

Auto's – touringcars en campers uitgezonderd – hebben ook geen toilet, kun je betogen. Dat is waar, maar de meeste pompstations weer wel, en de berm hoor je ook niet klagen als je gods water over gods akker laat stromen. Maar zo'n trein stopt zelden wanneer jij dat wil, en als-ie in een weiland stopt, blijven de deuren dicht, zelfs als je eruit wilt.

Dat is dus wat mij verwonderde in de discussie over toiletten in de Sprinters. Waarom zou je je reizigers dat comfort ontzeggen? Het heeft betrekking op primaire menselijke behoeften. Je gaat toch ook niet expres de banken zo hard mogelijk maken of zuurstoftoevoer stiekem afknijpen? Wat beoogt Nederlandse Spoorwegen precies met dit moedwillig en doelbewust beperken van de service? Ik kwam er niet uit.

Totdat zich de vergelijking met (massa)toerisme aan me openbaarde. Toen werd het allemaal zonneklaar. Komt-ie.

Als je naar een all-inclusive resort in de bakermat van de westerse beschaving (Turkije) gaat, ben je verzekerd van heenreis per modern vliegmachien (met toilet), luxe accomodatie, prima en onbeperkt eten en drinken, terugreis per modern vliegmachien (met toilet) en fantastisch weer, dit alles voor een prijs waarvoor je over gelijke periode in Nederand amper kunt overleven.

Ga je daarentegen op exclusieve survival- of trektocht door gebieden waar men nog opkijkt van 5-megapixel phone-cams, alwaar je 'slaapt' in lekkende tenten, honger en dorst lijdt en zelf opgevroten en leeggezogen wordt door exotisch ongedierte en vrijwel zeker een bloedparasiet oploopt die je nog decennia lang de race-kak bezorgt voor hij je uiteindelijk fataal wordt, betaal je de hoofdprijs.

De moraal: bij reizen gaan – paradoxaal genoeg – duur en ellendig samen, net als goedkoop en luxe. Duur was de trein al, dus de omstandigheden moesten worden aangepast: geen toiletten!

Daaruit volgt helaas dat de enige echte bikkels in het moderne verkeer de reizigers met het openbaar vervoer zijn. En de enige echte watjes de motorrijders. Die hoeven immers nooit dit soort ontberingen te doorstaan tijdens hun verplaatsingen.

En toen kwam het bericht dat er toch geïnvesteerd gaat worden in toiletten. € 90 miljoen wordt er tegenaangesmeten, zodat vanaf 2015 geen Sprinter meer zonder toilet rijdt. Da's € 687.022,90 per trein. Meteen was ik weer terug bij af: vol verwondering en ongeloof. Maar met het vaste voornemen vanaf 2015 per treintoilet te reizen. Zo'n dure zitplaats had ik nooit eerder.

Michiel Heemskerk
20 maart 2011

Lees alle blogs op Stadsmotor.nl
{jcomments on}