Er zijn van die dagen dat je de krant leest en verbaasd bent over een nieuwtje, dalende accijnzen of btw of zo. Er zijn ook van die dagen dat je de krant leest en niet verbaasd bent over een nieuwtje. Zo verging het ondergetekende bij het vernemen van het nieuws dat de stadsmens een gestrest brein heeft. Dat zal best. Maar welk stadsmens? 

 Het bericht ving als volgt aan: "Stadsmensen hebben echt andere hersenen dan plattelandsbewoners. Hun emotiecircuits staan scherper afgesteld. Dat verklaart mogelijk waarom inwoners van de stad zo veel vaker last hebben van schizofrenie, angststoornissen en depressies."
Zulks zou zijn gebleken uit Duits onderzoek, gepubliceerd in het vakblad Nature, overgenomen door de Volkskrant, in dit geval. We vervolgen: "De wetenschappers bekeken de hersenscans van tientallen vrijwilligers die een stressvolle rekenopdracht deden. De emotiegebieden van stedelingen bleken daarop heftiger te reageren dan die van plattelandsmensen. Hoe langer een proefpersoon in de stad had gewoond en hoe groter de stad waarin hij woonde, des te sterker het effect."
Toen werd het onthutsende nieuws – voor mij dan – gebracht dat al langer bekend was dat stadsmensen een tweemaal zo grote kans hebben op schizofrenie en ruim twintig procent meer kans op angststoornissen. "Onduidelijk was echter hoe dat komt."

Wat mij zelf betreft als Randstedeling (geboren 070, woonachtig regio 020)...
Depressies: Als ZZP'er ben ik in deze barre economische tijden geregeld depressief, als het een of meerdere van mijn opdrachtgevers behaagt om weer eens drie maanden te wachten met het uitbetalen van mijn correct ingeleverde facturen. Ik heb zelf namelijk ook rekeningen te betalen, waarover altijd extra kosten komen die ik niet kan verhalen op mijn opdrachtgevers, die er wel schuld aan hebben dat ik niet meteen kan betalen. Dat heeft echter te maken met de terreur van de administraties van deze wereld, en niets met de locatie van mijn woning. Lijkt mij, maar ik ben geen psych.
Angststoornissen: Ik heb vliegangst. Ik stap niet vrijwillig en slechts met de grootst mogelijke tegenzin in een machine die te pletter kan vallen bij een mankement, daarbij mij de dood in jagend. Ik weet niet of dat een stoornis is, ik vind het juist raar als je daar niet bang voor bent.
Schizofrenie: Het toeval wil dat ik proefpersoon ben in een Europees onderzoek naar schizofrenie, in Nederland uitgevoerd door het Universitair Medisch Centrum te Utrecht. Niet dat ik schizofreen ben (heeft men vastgesteld), maar bij elk onderzoek heeft men ook 'gezonde' proefpersonen nodig (ijkpersonen), en ik kreeg ooit de opdracht een verhaal te maken over medische proefpersonen. Ik werd zelf dus maar proefpersoon.
Je wordt als medisch proefpersoon geconfronteerd met eindeloze vragenlijsten. In het geval van schizofrenie wil men bijvoorbeeld onder meer weten of je wel eens personen ziet die er niet zijn of stemmen hoort die er niet zijn. Dat lijkt me in een stad extra belastend, want daar zijn al zo veel mensen die je niet wilt zien en stemmen die je niet wilt horen. Maar mensen en stemmen die er niet zijn... nee, nooit gezien of gehoord. Eén keer Elvis gezien en een paar keer gehoord, maar dat laatste was vermoedelijk via een geluidsopname.
We zouden kunnen stellen dat ik klaarblijkelijk ongevoelig ben voor de stress van de grote stad.

Terug naar het onderzoek: de oorzaak van de stress.
Gaandeweg ontwikkelde men de gedachte dat de stressstoornissen te maken zouden kunnen hebben met de vele inwoners van een stad. "Stadsbewoners zouden daardoor gestrest raken, bijvoorbeeld doordat ze ontheemd raken of juist bekneld in lastige spelletjes tussen groepen mensen."
Ik mis daar informatie, namelijk de afkomst van de stadsbewoners. Men stelt: "Hoe langer een proefpersoon in de stad had gewoond en hoe groter de stad waarin hij woonde, des te sterker het effect."
Maar hoe zit het met mensen die in de stad zijn geboren en helemaal geen kennis hebben van de rust van het platteland?
Ik ken aardig wat mensen die in een 'grote stad' wonen. Mensen die vanaf het platteland (ver) buiten de Randstad kwamen, mensen die vanaf het platteland binnen de Randstad kwamen, mensen die vanuit een kleinere stad kwamen en mensen die zijn geboren in de grote stad.
Me dunkt dat die laatste groep stadsbewoners niet snel last zal krijgen van het gevoel ontheemd te zijn of bekneld te raken in lastige spelletjes, want ze zijn in hun geboorteplaats en weten écht wel hoe men daar met elkaar omgaat.
Stadsbewoners met roots op het platteland vinden de stad helemaal te gek, wat ook geen wonder is als je bent opgegroeid in een gehucht waar afgezien van een jaarlijks schuurfeest bar weinig te beleven valt. Niets ten nadele van plattelanders - ze behoren tot mijn beste vrienden - maar na de eerste keer beroofd te zijn van een tasje of laptop stappen ze met angst en beven de metro in of verstijven ze bij het geluid van een tweetaktmotor (opgevoerde bromscooter, mogelijk met naffers of andere parasieten). Geboren stadsbewoners worden zelden tot nooit beroofd, of pas nadat ze de pensioengerechtigde leeftijd hebben bereikt, om de simpele reden dat ze te weerbaar zijn en precies weten waar je wanneer risico loopt en daarmee rekening houden. Geen stress dus.

Er is nog een soort stadsbewoner. Het is de persoon die in de stad is geboren en deze heeft verlaten, meestal vanwege de waanzinnige woningprijzen of de ongezonde leefomgeving voor kinderen. Deze persoon moet vaak forensen naar zijn werk in de stad, omdat met name grote bedrijven om onopgehelderde redenen altijd nog denken dat een kantoor in de grote stad toegevoegde waarde biedt. Die mensen zijn veroordeeld tot het openbaar vervoer of komen in de file terecht en zoeken zich dagelijks het rambam naar een parkeerplek. Over stress gesproken...
De minst gestreste stadsbewoner is de ex-stadsbewoner met een A-rijbewijs. Hij woont relatief goedkoop, heeft amper last van drukte en wordt niet beroofd door naffers of parkeerbeheer.

De Volkskrant besloot haar bericht met: "Momenteel woont iets meer dan de helft van de wereldbevolking in de stad. De verwachting is dat dit aantal zal stijgen tot bijna 70 procent in 2050."

De motorrijder heeft de toekomst.

Michiel Heemskerk
29 juni 2011

Alle blogs op Stadsmotor.nl
{jcomments on}