We zullen niet beweren dat het internet uit elkaar klapte bij de presentatie van de KTM 1290 Super Duke R, maar in motorrijders-kringen toch wel. Want dik 180 pk uit een tweecilinder mocht dan niets nieuws zijn, in een kale motor kwamen we het nog nooit tegen...

De KTM 1290 Super Duke R is met overmacht de snelste naked bike/streetfighter tijdens het Stadsmotor.nl Mega-Maxi-Naked-spektakel 2014, en dat terwijl er toch echt ook snelle motoren als de BMW S 1000 R (160 pk), de Ducati Diavel Carbon (162 pk), de Triumph Speed Triple R (135 pk) en de Honda CB1000R (125 pk) aan de start verschijnen. 180 paardenkrachten heeft de KTM dus, en met de bijgeleverde Akrapovic-uitlaat zelfs 192. Dat is genoeg om bang van te worden, wat de reden is dat niet alle (gelegenheids)testpiloten staan te trappelen om plaats te nemen op de KTM en 'm ook laten voor wat ie is. Niet iedereen heeft even veel vertrouwen in de tractiecontrole (of de eigen capaciteiten) en het leven wordt in veel gevallen te kostbaar geacht om te verspillen aan een enkele motorrit.
De oudere garde heeft wat dat leven betreft nog maar bitter weinig te verliezen en probeert de 1290 Super Duke wel op de voorgeschreven wijze. En constateert dat deze – hoewel volledig nieuw – in opzet hetzelfde is als de vorige (990) Super Duke.

KTM 1290 Super Duke (links) en 990 Super Duke.

Deze was nog maar een paar jaar geleden met 120 pk en 100 Nm bij 186 kilo al geen katje om zonder handschoenen aan te pakken, en dat is de nieuwe duidelijk ook niet. Maar zou je de oude met enige fantasie nog kunnen verdenken van praktisch nut in het dagelijkse verkeer, die gedachte hebben ze bij de productie van de nieuwe duidelijk laten varen. Al zijn er foto's waarop de 1290 als een heilig boontje in de avondzon staat te pronken met een tassenset.

KTM is er weer eens in geslaagd om een motor neer te zetten die simpelweg veel te goed is voor normaal gebruik. Natuurlijk kun je je aan de snelheidslimieten houden. En dan gebruik je ongeveer 5% van het potentieel, twee van de zes versnellingen, één van de drie remmen, en verveel je je kapot. Een andere optie is elke gedachte aan de wet, het rijbewijs, het gezin, de toekomst laten varen en gaan waar de 1290 je heen voert. Om – als je die trip overleeft – aan de pomp te constateren dat je zeer binnenkort failliet zult gaan. Achteropzitmeisje Linda schrijft dat het zadel groot genoeg is en lekker zit. Als nadeel noteert ze dat de stepjes te veel naar voren gedraaid zitten en dat handgrepen voor een passagier ontbreken. Wat in principe al aangeeft dat KTM ook niet veel opheeft met de veiligheid van de passagier.
We worden er zwaarmoedig van en geven het toetsenbord aan onze jeugdige testpiloot Michel, die voor zijn lol op hoogst onvoorspelbare Yamaha's RD500 rijdt en voor wie motorgeweld dus geen verrassingen meer in petto kan hebben.

RD-Michel!

"Tandenbijten vanaf het eerste moment. Waar een dertienhondertje in autoland niet echt meetelt, is dat hier wel anders. De enorme berg van 180 pk's aan topvermogen en een koppel van meer dan 140 meters van meneer Newton op een drooggewicht van net geen 190 kilootjes is absoluut geen kattenpis! De dikke twin loopt verbazend trillingsvrij, en minder bokkig bij lage toeren dan je zou verwachten gezien de hoge toeren (8.750) waar het maximum vermogen zich bevindt.

Terug naar het westen vanuit het KTM-hoofdkwartier in Malden blijf ik op de A30 en A1 volgens afspraak in de buurt van onze tamme huis-Volendammer Jack met de VW-bus (en de KTM's Duke 125 en Duke 390) en dan nog aspirant-motorrijder Ferry op iets dat ook voor een motor zou kunnen doorgaan. Hierbij valt op dat het op de KTM redelijk goed toeven is in het middengebied, maar het tergend langzaam aanvoelt op een motor als deze, ondanks dat de discussie tussen de design- en ergonomieafdeling goed heeft uitgepakt. Na Ferry en Jack te hebben verlaten op de A10, ook meteen de A10 op de volgende afrit maar verlaten om binnendoor richting huis te rijden. Hierbij niets dan lof over het motorkarakter, en het beteugelen daarvan door de elektronica als de limiet wordt opgezocht. De limiet die in dit geval de achterband is, maar ook dit is voorspelbaar. De respons op gas, rem en het verplaatsen van je lichaamsgewicht is enorm (net als je lichaamsgewicht, red.). Het typerende chroommolybdeen buizenframe in combinatie met de WP-vering kan het allemaal ogenschijnlijk moeiteloos aan, en ook de Brembo-remmerij weet de boel knetterhard, maar heerlijk gedoseerd tot stilstand te brengen. De enkelzijdige achterbrug is keurig afgewerkt en doet zijn werk meer dan goed. De modusschakelaar om door de menukaart te bladeren, is prettig te bedienen, maar hinderlijk is dat bijvoorbeeld het abs alleen stilstaand te wijzigen is. De hellingshoekafhankelijke tractiecontrole MTC reageert direct wanneer het achterwiel er andere ideeën op nahoudt, en grijpt vrijwel ongemerkt in.

Maar is het allemaal niet een beetje te veel van het goede als je de innovatieve hulpsystemen – rijmodustechnologie, ride-by-wire, hellingshoekafhankelijke tractiecontrole en Bosch 9M+ ABS – allemaal nodig hebt? Kennelijk wel, als je het beste motortje van de klas wilt maken. Tijdens het Stadsmotor.nl Mega-Maxi-Naked-spektakel lijkt de KTM de favoriet van verreweg de meeste testrijders, en dat zegt niet alles (er vanuit gaande dat minstens de helft niet kan rijden, red.), maar toch wel wat.
Een gemiste kans vind ik het ontbreken van een quickshifter. Hij is te koop via de KTM Powerparts catalogus, maar op een motor van dit kaliber en in deze prijsklasse hoort het er gewoon op te zitten. De zitpositie is goed uit te houden door de hardheid en breedte van het zadel. Dat zien en voelen we weleens anders de laatste tijd.
In mijn ogen is dit een van de beste naked motoren van 2014."

Suicide machine

Aldus RD-Michel, die, onderkoeld als altijd, wegslippende voor- en achterwielen voor kennisgeving aanneemt en noteert als 'interessant' in plaats van 'hartverlammend, ijs in de aderen, broek vol bah'.
De 1290 Super Duke is een bijzonder krachtige motorfiets, en net als bij bijvoorbeeld de BMW S 1000 R is de fabrikant er keurig in geslaagd om het enorme vermogen beheersbaar te maken. Neemt niet weg dat de 1290 ongemerkt sneller gaat dan je denkt en daardoor trucjes uithaalt met je waarnemingsvermogen en/of referentiekader. Bij gedachteloos rijden naderen bochten sneller dan voorzien en zijn ze krapper dan je ze inschatte. Het zal supersportpiloten niet vreemd voorkomen, maar wie gewend is normaal te rijden, kan op de 1290 in de problemen komen zonder dat de techniek ergens schuldig aan is, anders dan te goed zijn.
Als dagelijks vervoer scoort de 1290 naar de normen van Stadsmotor.nl weinig punten. Liever zitten we op een motor die 'thuis' is bij gangbare snelheden en eventueel ook sneller kan, dan dat we op een motor zitten die thuis is op hoge snelheid en eventueel ook langzamer kan. De KTM 1290 Super Duke rijdt effectief ongeveer net zo absurd snel als de Triumph Speed Triple, al word je op laatstgenoemde volkomen hysterisch en doe je het op de KTM alsof het zo hoort.
En dat is dus niet zo.